Bawełna od lat jest jedną z najsłynniejszych, naturalnych tkanin. Sukcesywnie wykorzystywana w branży tekstylnej ceniona jest ze względu na swoje właściwości i stosunkowo niską cenę. Uwielbiana latem i doceniana zimą, stanowi nierzadko za podstawę naszej szafy. Jej popularność znacznie urosła w siłę – w końcu konsumenci z jeszcze większą rozwagą i uważnością zaczęli czytać metki, zapoznając się tym samym z właściwościami tkanin sztucznych, syntetycznych i naturalnych.
Wśród pojęć i informacji zawartych w składzie ulubionej sukienki czy bluzki coraz częściej pojawiają się nowe, nieznane nam dotąd terminy. Wśród nich jest bawełna merceryzowana, która – z roku na rok – jest coraz częściej wykorzystywana i popularyzowana. Na czym polega merceryzacja i sanforyzacja? Jak merceryzacja wpływa na tkaninę i czy pielęgnacja takich włókien wymaga nowych środków i dodatkowej wiedzy?
Spis treści
Merceryzacja co to jest?
Merceryzacja bawełny lub innych włókien polega na oddawaniu przędzy działaniu roztworu, bazującego na wodorotlenku sodu (inna nazwa dla tego składnika: ług sodowy). Włókno potraktowane tym odczynem zostaje pozbawione matowej powierzchni, dzięki czemu ostateczna, merceryzowana bawełna wyróżnia się:
- delikatnym połyskiem,
- zwiększoną wytrzymałością,
- powierzchnią, która łatwiej poddaje się farbowaniu (dzięki czemu bawełnę można zafarbować na intensywne, odblaskowe kolory),
- włóknami, które stają się bardziej elastyczne, dzięki czemu można je mocniej skręcić.
Metoda ta wykorzystywana jest w branży tekstylnej od 1850 roku, kiedy to J. Mercer [1] opatentował ten proces, a następnie spopularyzował go na całym świecie.
nike
Męska bluza z kapturem i zamkiem na całej długości Nike Sportswear Tech Fleece - Czerwony
tommy jeans
Tommy Jeans bluza bawełniana męska kolor czarny z kapturem gładka DM0DM17988
Sanforyzacja co to jest?
Sanforyzacja jest procesem wykańczania tkanin, który obserwuje się najczęściej w przypadku tkanin bawełnianych. Cały proces polega na przepuszczeniu bawełnianej tkaniny przez maszynę, w której znajduje się m.in. gorący bęben. Na skutek działania maszyny tkanina traci na swojej rozciągliwości – zwłaszcza podczas normalnego użytkowania. Metodę tą zaproponował i upowszechnił Sanford Clauett, w 1930 roku.
tommy jeans
Tommy Jeans bluza męska kolor granatowy z kapturem z aplikacją DM0DM20503
nike
Męska bluza z kapturem i zamkiem na całej długości Nike Sportswear Hybrid - Szary
Czy masz bawełnę merceryzowaną w swojej szafie?
Pewnie teraz zastanawiasz się czy posiadasz tak wyjątkową tkaninę w swojej garderobie. Na szczęście bardzo łatwo jest to sprawdzić. Jeśli wśród ulubionych bluzek lub koszul znajdujesz tkaninę o wyrazistym, wysokim połysku i gładkiej fakturze – bardzo możliwe, że masz do czynienia z bawełną merceryzowaną. Jej wykończenie bardzo łatwo pomylić z tkaniną syntetyczną, dlatego upewnij się jaki jest skład tkaniny, czytając wszytą metkę producenta (Symbole na metkach jak poprawnie odczytać symbole prania?). Uszlachetniona bawełna różni się od tkanin syntetycznych właściwościami. Pomimo procesów, którym poddaje się włókna, docelowo tkanina nie traci swoich naturalnych cech, racząc nas wysoką przepuszczalnością, higroskopijnością i zdolnościami termoregulacyjnymi. W ostateczności więc tak przygotowana bawełna wykazuje się dużo wyższą jakością, niż materiały syntetyczne lub sztuczne.
Przeszukaj więc swoją szafę, aby odnaleźć ubrania o głębokim odcieniu i wysokim połysku. Tak przygotowana bawełna delikatnie połyskuje – głównie dlatego, że matowa bariera włókien i nici została rozpuszczona przez wspomniany już wodorotlenek sodu. Ubrania wykorzystujące te włókna mają też mniejszą podatność na gniecenie, w rezultacie prasowania ubrań z włókien merceryzowany wymagają mniej czasu. Wszystko to idzie w parze z wytrzymałością i elastycznością, dzięki czemu ubrania służą nam na lata.
nike
Męska dzianinowa bluza piłkarska z kapturem FC Barcelona Travel - Niebieski
the north face
The North Face bluza bawełniana Zumu Hoodie męska kolor brązowy z kapturem z nadrukiem NF0A89FJ1OI1
Jak pielęgnować merceryzowaną bawełnę?
W dużym uproszczeniu – ubrania z tkaniny merceryzowanej pielęgnuje się podobnie jak klasyczną bawełnę. Zasadnicza różnica polega na tym, że do prania warto dolać płynu antystatycznego, który zmniejsza ryzyko elektryzowania się. Z podobnej przyczyny rekomenduje się, aby tekstylia uszlachetnione prasować z użyciem pary wodnej.
Problem elektryzowania jest na szczęście bardzo niewielki, dlatego wystarczy, że zadbamy o prawidłową temperaturę i wilgotność w naszej sypialni czy garderobie. Pozostałe elementy pielęgnacji pozostają bez zmian, bowiem merceryzowana bawełna wyróżnia się bardzo łatwą pielęgnacją. W przypadku wątpliwości lub pytań, zawsze warto kierować się informacjami i wskazówkami, które umieszcza na metce producent.
Bibliografia:
[1] merceryzacja, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2018-12-29].